W dniu 11 stycznia 2023 roku do Sejmu wpłynął rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy – Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw stanowiący wdrożenie do polskiego porządku prawnego postanowień dwóch dyrektyw:
- dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1152 z dnia 20 czerwca 2019 r. w sprawie przejrzystych i przewidywalnych warunków pracy w Unii Europejskiej
- dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1158 z dnia 20 czerwca 2019 r. w sprawie równowagi między życiem zawodowym a prywatnym rodziców i opiekunów oraz uchylającej dyrektywę Rady 2010/18/UE
Termin wdrożenia do polskiego porządku prawnego postanowień dyrektyw upłynął odpowiednio w dniu 1 i 2 sierpnia 2022 roku
Dyrektywa 2019/1152 ustanawia minimalne prawa mające zastosowanie do każdego pracownika w Unii Europejskiej, który jest stroną umowy o pracę lub pozostaje w stosunku pracy określonym przez obowiązujące w poszczególnych państwach członkowskich prawo, umowy zbiorowe lub przyjętą praktykę, z uwzględnieniem orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości. Celem dyrektywy jest poprawa warunków pracy poprzez popieranie bardziej przejrzystego i przewidywalnego zatrudnienia, zapewniając równocześnie zdolność adaptacyjną rynku pracy.
Dyrektywa 2019/1158 ustanawia minimalne wymagania mające na celu osiągnięcie równości kobiet i mężczyzn pod względem szans na rynku pracy i traktowania w miejscu pracy – przez ułatwienie pracownikom będącym rodzicami lub opiekunami godzenia życia zawodowego z życiem rodzinnym. W tym celu dyrektywa przewiduje indywidualne prawa związane z urlopem ojcowskim, urlopem rodzicielskim i urlopem opiekuńczym, a także elastyczną organizację pracy dla pracowników będących rodzicami oraz opiekunami. Celem dyrektywy jest zachęcenie do równego dzielenia się obowiązkami opiekuńczymi między kobietami i mężczyznami.
Dodatkowo w związku z wystąpieniem Komisji Europejskiej dotyczącym nieuzasadnionego nierównego traktowania w zakresie warunków wypowiadania umów o pracę pracowników zatrudnionych na czas określony w porównaniu z pracownikami zatrudnionymi na czas nieokreślony, zostaną zmodyfikowane obowiązujące regulacje o rozwiązywaniu umów o pracę w celu ich dostosowania do wymagań prawa Unii Europejskiej.
Najważniejsze zmiany w projekcie dotyczą:
- rozszerzenia zakresu informacji o warunkach zatrudnienia pracownika,
- umowy o pracę na okres próbny,
- prawa pracownika do równoległego zatrudnienia,
- urlopu rodzicielskiego,
- wprowadzenia urlopu opiekuńczego w wymiarze 5 dni,
- wprowadzenia zwolnienia od pracy z powodu działania siły wyższej,
- umożliwieniu szerszego stosowania elastycznej organizacji pracy,
- umowy o pracę na czas określony.
Termin wejścia w życie
Projekt ustawy został skierowany do I czytania na posiedzeniu Sejmu.
Będziemy na bieżąco informować o kolejnych etapach procesu legislacyjnego.
Stan prawny na dzień 20 stycznia 2023 roku